W imieniu branży producentów styropianu, zwracamy się do Panów z apelem o wsparcie, w związku z sytuacją w jakiej polską gospodarkę, polskie budownictwo oraz polską branżę wyrobów do termoizolacji, stawia projekt nowego rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie (WT).
Sprawa dotyczy bezprecedensowych w dotychczasowej historii, propozycji zmian przepisów techniczno-budowlanych, które pod pretekstem potrzeby poprawy bezpieczeństwa pożarowego polskich budynków, ograniczą stosowanie, a docelowo wyeliminują z ociepleń budynków płyty styropianowe (a także poliuretanowe oraz płyty warstwowe z rdzeniem z tych wyrobów) – stosowane w Polsce od ponad 50 lat.
Propozycje o których mowa, deprecjonują inne niż wełna wyroby do termoizolacji budynków, podważają funkcjonujące klasyfikacje pożarowe dopuszczające je do stosowania oraz umożliwiają ich dalsze stosowanie w ociepleniach ścian i dachów wyłącznie przy jednoczesnym zastosowaniu rozwiązań z wełny – co nie znajduje uzasadnienia w ilości i analizie przyczyn pożarów oraz stoi w sprzeczności z doświadczeniami wykonawczymi i wynikami badań takich rozwiązań wykonanych przez niezależne instytuty.
Obowiązek stosowania blisko 3-krotnie droższej od styropianu wełny poza tym, że nie przyniesie większego bezpieczeństwa pożarowego budynków, zwiększy koszty ich ocieplania ponoszone przez inwestorów, w tym spółdzielnie mieszkaniowe nawet o 40 procent. Zmiany niekorzystnie wpłyną na ceny nieruchomości i wysokość czynszów ponoszonych przez polskie rodziny.
Ograniczenie możliwości stosowania dominującego dziś w ociepleniach styropianu, negatywnie wpłynie na tempo termomodernizacji polskich budynków, dostępność i efektywność wykorzystania środków z rządowych programów wsparcia oraz realizację celów określonych w Krajowym Planie Renowacji Budynków. Projektowane zmiany utrudnią realizację celów gospodarczych i klimatycznych, pogłębią problem smogu i ubóstwa energetycznego.
Jesteśmy przekonani, że obszerne uwagi naszego środowiska zgłoszone w konsultacjach publicznych, pozwalają Ministerstwu na wyeliminowanie nieuzasadnionych i szkodliwych dla polskiego budownictwa propozycji z ostatecznej wersji Rozporządzenia. Mamy świadomość ogromu prac jaki spoczywa obecnie na Ministerstwie, niepokoi nas jednak fakt, że – w sprawie która dotyczy nie tylko przyszłości naszych przedsiębiorstw, ale również ogółu społeczeństwa i polskiej gospodarki, do dziś – poza ogólnymi deklaracjami zrozumienia naszych obaw wyrażanymi w mediach – nie usłyszeliśmy jasnego stanowiska przedstawicieli Rządu.
Obawiamy się, że w zapowiadanych dalszych pracach nad Rozporządzeniem, powtórzy się sytuacja jaka miała miejsce podczas opracowania jego Projektu. Z niezrozumiałych przyczyn, dominujący wpływ na propozycje zmian przepisów techniczno-budowlanych mieli funkcjonariusze Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, opierający się na rozwiązaniach, które zostały odrzucone przez Ministerstwo w konsultacjach w 2022 r. Do prac nie zaproszono kluczowych z perspektywy obszaru proponowanych zmian przedstawicieli branży ociepleń, a producentów styropianu, poliuretanu i płyt warstwowych, doproszono dopiero w wyniku ich własnych starań i wyłącznie z głosem doradczym. W pracach ignorowano uwagi merytoryczne i wykonawcze zgłaszane przez inne podmioty, pominięto również okoliczności, które mogły wpływać na obiektywizm i bezstronność autorów zmian – współpracę z przedstawicielami producentów wełny mineralnej oraz zbieżność założeń projektu z dotychczasowymi propozycjami tego środowiska.
Wyrażamy nadzieję, że jednoczesne skierowanie niniejszego Apelu zarówno do Pana Premiera jak i Panów Ministrów, pozwoli na zaadresowanie tej sprawy adekwatnie do jej rangi oraz zgodnie z przeprowadzoną właśnie rekonstrukcją Rządu, w wyniku której budownictwo, stanowiące dotychczas domenę resortu Rozwoju i Technologii, znalazło się w nowym Ministerstwie Finansów i Gospodarki.
W tym kontekście, z nadzieją przyjmujemy także zadeklarowany przez Pana Premiera nowy kierunek polityki gospodarczej Rządu dotyczący deregulacji i repolonizacji kluczowych obszarów polskiej gospodarki oraz wsparcia polskich przedsiębiorców „w konkurencji z międzynarodowymi molochami”.
Polska jest największym producentem styropianu w Europie. Producenci styropianu to kilkadziesiąt firm, funkcjonujących na terenie całego kraju, w większości małych i średnich przedsiębiorstw z polskim, często rodzinnym kapitałem. Surowiec wykorzystywany przy produkcji styropianu – polistyren do spieniania (EPS), jest wytwarzany przez polskiego producenta, który jest największym dostawcą tego materiału w Europie. Branża daje zatrudnienie ponad 8 tysięcy pracowników w skali kraju, a jej całkowity wpływ na gospodarkę Polski wynosi niemal 2 miliardy złotych wartości dodanej.
Skutkiem wejścia w życie kontrowersyjnych zmian jakie znalazły się w projekcie nowego Rozporządzenia, będzie stopniowe ograniczenie działalności, a w konsekwencji upadłość polskich producentów styropianu, którzy – w związku z zapowiadanym przez Rząd wzrostem tempa termomodernizacji polskich budynków – na przestrzeni ostatnich lat zainwestowali w rozwój swoich przedsiębiorstw około 500 milionów złotych. Jedynymi beneficjentami tych zmian, a w konsekwencji także konsumentami krajowych i unijnych środków przeznaczonych na termomodernizację, będzie ostatecznie kilka zagranicznych koncernów produkujących wełnę mineralną.
Obawiamy się, że nasza branża stała się ofiarą nieuzasadnionej narracji w temacie ostatnich pożarów budynków, których cel i skala nagłośnienia w mediach może budzić wątpliwości wymagające dodatkowej weryfikacji. Liczymy, że wnioski z analizy tych zdarzeń pozwolą na obiektywną i merytoryczną ocenę ich przyczyn, kończąc dezinformacyjne, celowe próby łączenia pożarów budynków z rodzajem zastosowanych w nich termoizolacji.
Sprzeciwiamy się nieuzasadnionemu ignorowaniu w przepisach innych niż bezpieczeństwo pożarowe wymagań stawianych budynkom oraz nadinterpretowaniu roli termoizolacji w ich spełnianiu. Nie znajdujemy uzasadnienia dla pomijania w procesie tworzenia nowych wymagań głosu niezależnych jednostek naukowo-badawczych specjalizujących się w ocenie stosowanych w budownictwie rozwiązań, jak również doświadczeń w tym zakresie branży największego rynku ociepleń w Europie.
Apelujemy, aby proponowane w przepisach techniczno-budowlanych zmiany, poza uzasadnieniem merytorycznym, były efektem wszechstronnej analizy dostępnych narzędzi i rozwiązań, a nie jak to ma miejsce w Projekcie – rezultatem lobbingu i eksperymentów, sprowadzających Polskę i Polaków do rynku zbytu dla wyrobów jednej branży, uzasadnianych rzekomą potrzebą ochrony życia i zdrowia ludzi, z którą oczywiście nie sposób dyskutować.
Wyrażamy nadzieję, że uruchomiona w tej sprawie procedura antykorupcyjna oraz specjalny nadzór Resortu nad Rozporządzeniem, pozwolą na wyeliminowanie wątpliwości, na które także w przeszłości wielokrotnie wskazywaliśmy oraz zapewnią niezbędne standardy – zarówno dalszych jak i przyszłych prac w tym obszarze. Przepisy techniczno-budowlane nie mogą być narzędziem zwalczania konkurencji ani zastępować mechanizmów wolnorynkowych.
Mając to na uwadze, sprzeciwiamy się zarówno postulatom forsującym ten kierunek zmian, jak i towarzyszącej im dezinformacji dotyczącej przypadków i przyczyn pożarów, aktualności czy poziomu polskich wymagań bezpieczeństwa pożarowego budynków. Eskalowanie poczucia zagrożenia milionów Polek i Polaków pożarami, stosowanie narracji, która celowo ogranicza realną skalę i koszty proponowanych zmian oraz traktowanie ochrony życia i mienia w kategoriach „wartości dodanej do wprowadzenia proponowanych rozwiązań”, w sytuacji gdy ich skuteczność nie została w żaden sposób potwierdzona – uważamy również za wątpliwe etycznie.
Ufamy, że niniejszy apel przyczyni się nie tylko do powstrzymania ataków na nasz produkt – wzorowanych na działaniach podejmowanych w tym zakresie w innych krajach Europy – ale także do wypracowania niezależnych rozwiązań legislacyjnych oraz skutecznych instrumentów wsparcia rynkowego, które umożliwią polskiej branży styropianu utrzymanie pozycji lidera w Europie.
Wierzymy, że styropian ma swoje miejsce w polskiej gospodarce, podobnie jak zapisał się w historii polskiej walki o wolność i demokrację.
Ponieważ słowo styropian było w ostatnim czasie odmieniane przez wszystkie przypadki i prawie wszystkie ugrupowania polityczne, pragniemy podkreślić, że jako organizacja branżowa zrzeszająca blisko 30-stu wiodących producentów tego materiału, nie angażujemy się w dyskusję w tym przedmiocie w sposób, który mógłby zostać odebrany jako wyraz określonych sympatii lub antypatii politycznych. W swojej aktywności koncentrujemy się wyłącznie na aspektach merytorycznych.
Wszystkim, którzy zdecydowali się na publiczne zabranie głosu w tej sprawie – czy to wyrażając swoje obawy wobec propozycji zmian rozporządzenia – w obronie polskich producentów i konsumentów, czy też – odpowiadając na te obawy poprzez zapewnienia pełnej transparentności dalszych prac oraz deklaracje wyeliminowania ich przyczyn -składamy serdecznie podziękowania za okazane wsparcie.
W związku z powyższym apelujemy do Pana Premiera i Panów Ministrów o:
W załączeniu przedstawiamy kluczowe wątpliwości i postulaty naszej branży w przedmiotowej sprawie.
Załącznik:
– Stanowisko PSPS dotyczące planowanych zmian WT
Z wyrazami szacunku,
Zarząd Polskiego Stowarzyszenia Producentów Styropianu
Kamil Kiejna
Wiesław Czarnecki
Tomasz Libera
Jerzy Rutka
ul. Puławska 145
02-715 Warszawa
PSPS © 2023 Wszystkie prawa zastrzeżone.
